ریل آسانسور یکی از اجزای اساسی و کاربردی در سیستمهای آسانسوری است که وظیفه هدایت صحیح کابین و قاب وزنه تعادل را در حرکت عمودی بر عهده دارد. این ریلها همچنین حرکات افقی کابین را در طبقات مختلف محدود میکنند. تمامی ریلهای آسانسور از فولاد مرغوب و با کیفیت بالا ساخته میشوند و باید بدون انحنا، پیچخوردگی و با سطح صاف تولید شوند تا عملکرد بهینه و ایمنی سیستم آسانسور تضمین شود.
ریلهای آسانسور در ضخامتهای مختلف، با سطح مقطعی T شکل و در شاخههای ۵ متری تولید میشوند. این ریلها قادرند در هنگام عملکرد مکانیزم ایمنی، کابین را متوقف کنند و از نوسانات ناشی از نیروهای خارج از مرکز جابهجایی مسافران جلوگیری نمایند.
برای اتصال ریلها به یکدیگر از قطعهای به نام پشتبند استفاده میشود و براکتها و لقمهها نیز برای محکم کردن ریلها به سازه آهنی چاه آسانسور به کار میروند. لازم به ذکر است که براکت وزنه تعادل با براکت ریل تفاوت دارد؛ بنابراین برای وزنه تعادل از براکت نبشی و برای ریلها از براکت اوتیسی استفاده میشود. بسته به اندازه و نوع ریلها، براکتهای مناسب انتخاب میشوند و هر براکت نیز با دو لقمه برای نگه داشتن ریل همراه است.
این دقتها و توجهها در تولید و نصب ریلهای آسانسور، نقش مهمی در افزایش ایمنی و کارایی سیستمهای آسانسوری ایفا میکند.
برای نصب ریل آسانسور، باید ریل مناسبی انتخاب شود که دارای ویژگیهای زیر باشد:
نکته: بر اساس مشخصات کاتالوگ ریل خریداری شده، عدد تنش کششی ریل باید بین ۳۷۰ تا ۵۲۰ نیوتن بر میلیمتر مربع باشد.
نکات ایمنی در محاسبات نصب ریل آسانسور:
ریلهای آسانسور به صورت T شکل طراحی میشوند و نقش مهمی در حرکت بالا و پایین کابین آسانسور دارند. به طور کلی، هدایت حرکت کابین و وزنه تعادل در مسیر مشخص، کاهش حرکات جانبی کابین و تأمین امنیت حرکت آن از وظایف اصلی ریلهای آسانسور است.
بررسی مشخصات کامل ابعاد ریلهای مختلف آسانسور:
برای تهیه دقیق ریلهای آسانسور، باید مشخصات فنی آنها را با توجه به جدول ابعاد ریلهای مختلف و روشهای تولید ریل گرم و ریل سرد بررسی کرد.
ردیف | نام ریل | نام بازاری | نوع نورد | پهنای پشت ریل | ارتفاع تیغه | ضخامت تیغه | وزن ریل | وزن شاخه |
1 | T45A | T4.5 | نورد | 45 | 45 | 5 | 3.34 | 16.7 |
2 | T50A | T5 | نورد | 50 | 50 | 5 | 3.73 | 18.6 |
3 | T70A | T9 | نورد | 70 | 65 | 9 | 7.47 | 37.3 |
4 | T70B | T9 | ماشین کاری | 70 | 65 | 9 | 7.47 | 37.3 |
5 | T89B | T16 | ماشین کاری | 89 | 62 | 16 | 12.3 | 61.5 |
6 | T90B | T16 | ماشین کاری | 90 | 75 | 16 | 13.5 | 67.5 |
7 | T127B | T16 | ماشین کاری | 127 | 89 | 16 | 17.77 | 88.85 |
براکتهای ریل آسانسور در واقع به عنوان پایههای نصب ریل استفاده میشوند، که با استفاده از آنها و با استفاده از پشتبند ریل، ریل آسانسور به دیوار یا سازه چاه نصب میشود. عوامل مختلفی مانند ظرفیت کابین، ابعاد ریل، پاراشوت و سرعت حرکت آسانسور نوع و ابعاد براکت را تعیین میکنند.
براکتهای ریل آسانسور وظایف متعددی دارند که شامل مهار ریلهای وزنه تعادل و کابین، اتصال ریلهای راهنما به سازه فلزی چاه، اتصال ریلها به دیواره بتنی چاه و ترازبندی صحیح دیواره چاه آسانسور میشود.
محل نصب براکت ریل آسانسور پس از نصب براکتها، محل نصب ریل آسانسور مشخص میشود؛ بنابراین اهمیت دارد که براکتها در جای درست و دقیقی نصب شوند.
لقمه آسانسور بسته به نوع آسانسور و طول ریل متغیر است و باید طی سالهای طولانی استفاده از آسانسور در جای خود محکم و ثابت باشد. ابعاد مختلفی از لقمه برای استفاده در ریلهای مختلف وجود دارد.
شرایط نصب لقمه ریل آسانسور عبارتند از:
1. قرار دادن کل سطح لقمه بر روی براکت ریل.
2. انجام هرگونه جوشکاری در کنارههای لقمه نزدیک به سطح براکت ممنوع است.
برای نصب لقمه و براکت آسانسور، باید بر اساس نوع و ریل آسانسور و نحوه مهار آن، براکت و لقمه آسانسور را سفارش داد. ابتدا باید براکت آسانسور که شامل براکت وزنه و براکت کابین است را نصب کرد. سپس لقمه را در مقابل سوراخهای پیچ براکت قرار داد و پیچ مورد نظر را در آن درج کرد. در ادامه، برای تنظیم فواصل، لاتون، واشر تخت، واشر فنری و مهره مورد نظر باید به داخل پیچ قرار داده و آن را محکم کرد.