ساختمان کلی یک جک آسانسور هیدرولیک

سیلندر: سیلندر استوانه‌ای است که بخش خارجی جک هیدرولیک را تشکیل می‌دهد. سطح داخلی آن باید بسیار صاف و صیقلی باشد و باید در برابر فشارهای وارده و خوردگی ناشی از رطوبت محیط بسیار مقاوم باشد.

پیستون: پیستون استوانه‌ای است که درون سیلندر است و قسمت انتهایی آن به کابین آسانسور وصل می شود. با فشار روغن جابجا می‌گردد و موجب حرکت کابین آسانسور می‌شود. پیستون باید بسیار دقیق و صیقلی باشد و در برابر فشارهای ناشی از بارهای استاتیکی و دینامیکی مقاومت کافی داشته باشد.

شیر ترکیدگی :(Rupture Valve) حساس‌ترین و مهم‌ترین بخش یک جک است که روی سیلندر جک هیدرولیک مونتاژ شده و رابط بین شلنگ هیدرولیک و جک می‌باشد. روغن از این طریق به جک وارد یا خارج می‌شود. بسته به اینکه جک داخل زمین مدفون یا بیرون کار گذاشته شود، شیر ایمنی در پایین یا بالای جک هیدرولیک مونتاژ می‌گردد. عملکرد آن به این ترتیب است که حجم عبوری روغن را کنترل می‌کند و در صورتی که کابین سرعت بیش از حد داشته باشد یا شلنگ هیدرولیک پاره شود، باعث قطع عبور روغن و توقف کابین می‌گردد. فعال شدن شیر ایمنی در جک‌ها، موجب توقف تدریجی و بدون شوک آسانسور می‌شود. شیر ایمنی در کارخانه تست و تنظیم می‌شود اما تنظیم نهایی توسط نصاب انجام می‌شود که این تنظیم بر اساس سرعت نامی به علاوه 0.3 متر بر ثانیه است.

حتما بخونید: آشنایی با آسانسور هیدرولیک

انواع جک‌های هیدرولیک آسانسور به لحاظ تفاوت در ساختار

جک‌های هیدرولیک در دو نوع یک‌مرحله‌ای و چندمرحله‌ای تولید می‌شوند. جک‌های یک‌مرحله‌ای ساختمان ساده‌تری دارند و همیشه ارزان‌تر از جک‌های تلسکوپی هستند. حداکثر فشار استاتیکی مجاز برای جک‌های یک‌مرحله‌ای 45 بار و برای جک‌های تلسکوپی 40 بار است. جک‌های تلسکوپی به فضای کمتری زیر کابین نیاز دارند، بنابراین در مواردی که محدودیت فضای چاله وجود دارد، استفاده از این نوع جک‌ها منطقی است. جک‌های تلسکوپی معمولاً در دو نوع دو مرحله‌ای (Stage 2) و سه مرحله‌ای (Stage 3) تولید می‌شوند. در برخی پروژه‌ها با طول مسیر حرکتی طولانی، به دلیل محدودیت‌های حمل و نقل و جایگذاری جک در چاهک آسانسور، جک‌های یک‌مرحله‌ای به صورت دو تکه (2 Pieces) تولید و در محل پروژه به هم متصل می‌شوند

تنوع در نحوه استقرار و انتقال نیرو به کابین آسانسور

انتقال نیرو به کابین آسانسور به دو روش مستقیم (Direct) و غیر مستقیم (Indirect) صورت می‌گیرد.

مستقیم :(Direct) در روش مستقیم، پیستون مستقیماً به کابین متصل می‌شود و سرعت و مقدار حرکت جک همیشه برابر با حرکت کابین است. این روش ساده‌ترین و ایمن‌ترین روش استقرار جک بوده و در آسانسورهای باری با ظرفیت بالا و ساختمان‌های کوتاه معمولاً از این روش استفاده می‌شود. محدودیت کاربرد این روش در ساختمان‌های با کورس حرکت بلند است، زیرا باید جکی به اندازه کورس حرکت ساخته و در چاه آسانسور مستقر شود. همین محدودیت موجب می‌شود که از روش غیر مستقیم استفاده شود.

اتصال جک به کابین در روش مستقیم به دو صورت امکان‌پذیر است:

جک مستقیم زیر: جک هیدرولیک مستقیماً به زیر کابین متصل می‌شود که به آن مستقیم مرکزی (Central Direct) گفته می‌شود. در این حالت از فضای چاه آسانسور، حداکثر استفاده برای کابین میسر می‌شود. اما جک هیدرولیکی باید در زمین مدفون گردد.
جک مستقیم کنار: جک مستقیماً به زیر یوک بالای کابین متصل می‌شود که به آن مستقیم کناریRa (Side Direct) گفته می‌شود. در این حالت مقداری از فضای چاهک آسانسور صرف استقرار جک می‌شود و فضای کمتری برای کابین باقی می‌ماند، اما نیاز به کندن زمین و دفن جک کمتر است.

غیر مستقیم (Indirect): در این روش، پیستون باعث حرکت یک پولی می‌شود که این پولی از طریق چند رشته سیم بکسل (که یک سر آنها به کابین آسانسور و سر دیگر به کف چاله آسانسور بر روی گلدانی زیر جک مهار شده) باعث حرکت کابین می‌شود. سرعت و حرکت کابین نیز دو برابر می‌شود، به همین دلیل این روش به سیستم 1:2 معروف است. با استقرار غیر مستقیم جک هیدرولیک، امکان استفاده از جکی با نصف طول تراول پدید می‌آید که این امر موجب صرفه‌جویی اقتصادی در بسیاری از پروژه‌ها می‌شود. همچنین برای حفظ استانداردهای ایمنی، علاوه بر شیر ایمنی (Rupture Valve) باید از سیستم پاراشوت نیز استفاده شود. در روش غیر مستقیم، جک همیشه کنار یا پشت کابین قرار می‌گیرد. در برخی پروژه‌ها با ظرفیت بالا و کابین بزرگ، چه در سیستم‌های مستقیم و چه غیر مستقیم، از دو جک برای اتصال و انتقال کابین ها استفاده می شود که به آن روش زوجی (Double) گفته می‌شود.