سیم بکسل آسانسور شامل یک مغزی و چندین سیم فولادی است که از یک سو به کابین آسانسور و از سوی دیگر به وزنه تعادل متصل میشود. این سیم با حرکت کابین و وزنه تعادل بهطور همزمان جابهجا میشود و نیروی محرکه از طریق موتور به سیم بکسل منتقل میگردد تا کابین آسانسور را به حرکت درآورد.
سیم بکسلهای آسانسور با دقت و مهندسی بالا ساخته شده و معمولاً از فولاد یا کامپوزیتهای دیگر تولید میشوند. این سیمها معمولاً به صورت چندین رشته با قطرهای متفاوت در هم پیچیده شدهاند، نه به صورت تک سیمهای مجزا.
در آسانسورهای کششی، سیم بکسلها نقش اصلی در اتصال وزنه تعادل و کابین را دارند. با استفاده از فلکه موتور و ایجاد اصطکاک لازم، حرکت کابین و وزنه تعادل را ممکن میسازند.
سیم بکسل آسانسور از چندین دسته سیم تشکیل شده است که به دور یک محور مرکزی، که به آن مغزی میگویند، پیچیده میشوند. این دستههای سیم خود از چندین رشته مفتول ساخته شدهاند که با پیچیدن به هم، نمایی مارپیچی به سیم بکسل میدهند.
مغزی سیم بکسل نقش حیاتی در نگهداری و پشتیبانی از رشتههای سیم، به ویژه در شرایط بار و فشار زیاد، دارد. معمولاً مغزی سیم بکسل از جنس فولاد، کنف یا دیگر الیاف طبیعی ساخته میشود. مغزی فولادی به سیم بکسل استحکام بیشتری میبخشد، در حالی که مغزی کنفی قدرت کششی بیشتری فراهم میکند. با این حال، در بیشتر موارد مغزی سیم بکسل از جنس کنف ساخته میشود.
انواع سیم بکسل آسانسور
انواع سیم بکسل در آسانسور میتوانند کارایی متفاوتی داشته باشند. سیم بکسل آسانسور را میتوان با توجه به جنس مفتول به کار رفته در آن، نوع بافت یا تاب سیم بکسل، و همچنین نوع مغزی آن به چند دسته تقسیمبندی کرد:
انواع سیم بکسل از لحاظ جنس مفتول:
مفتول فولادی بدون روکش: این نوع سیم بکسلها برای محیطهای مرطوب مناسب نیستند، بنابراین زمانی میتوان از آنها استفاده کرد که رطوبت محیط کم باشد. این سیم بکسلها فاقد روکش هستند و مستعد زنگزدگی میباشند.
مفتول فولادی استیل: اگر به سیم بکسل برای محیطی گرم و مرطوب نیاز دارید، این نوع سیم بکسل مقاومت خوبی در مقابل گرما و زنگزدگی دارد و قطعاً مناسب شما خواهد بود.
مفتول فولادی گالوانیزه: همانطور که از اسم این نوع سیم بکسل پیداست، برای محیطهایی ساخته شدهاند که درصد رطوبت در آنها بسیار بالاست و احتمال زنگزدگی بسیار زیاد است. این نوع سیم بکسل با روکش گالوانیزه مقاوم در برابر زنگزدگی است.
انواع سیم بکسل از لحاظ نوع بافت و تاب
چگونگی بافت رشته سیمهای به کار رفته در سیم بکسل برای پیشگیری از باز شدن سیمها اهمیت زیادی دارد. معمولاً در صنعت آسانسور برای سیم بکسل از دو نوع بافت «معمولی» یا «لنگ» استفاده میشود که هر دو میتوانند راستپیچ یا چپپیچ باشند. با این حال، بافت «معمولی» رایجتر است. از دیگر بافتهای سیم بکسل میتوان به بافت استاندارد، بافت سیل و بافت وارینگتون اشاره کرد.
بافت استاندارد: در این نوع بافت، مفتولها دارای قطر یکسانی هستند که موجب انعطافپذیری بالای سیم بکسل میشود.
بافت سیل: در سیم بکسلهایی که دارای بافت سیل هستند، قطر مفتولهای خارجی بیشتر از قطر مفتولهای داخلی است تا مقاومت سایشی سیم بکسل افزایش یابد.
بافت وارینگتون: در بافت وارینگتون از مفتولهایی با قطرهای مختلف استفاده میشود و به صورت یکی در میان بهکار میروند. این نوع بافت مقاومت بیشتری نسبت به بافت سیل دارد.
حرکت آسانسورهای کششی بر اساس استفاده از نیروی محرکه و سیم بکسل است. آسانسورهای کششی دارای یک سیستم ساده هستند که شامل یک فلکه موتور و یک فلکه هرزگرد میشود. طریقه بکسلبندی آنها به این صورت است که یک سر سیم بکسل به کابین آسانسور وصل میشود و سر دیگر آن به وزنه تعادل متصل میگردد. سیم بکسل از روی فلکه هرزگرد و فلکه موتور عبور میکند، به این صورت که هرگاه حرکت کابین به سمت بالا باشد، حرکت وزنه تعادل به سمت پایین است و بالعکس، که به این شکل حرکت کابین آسانتر میشود.
سیم بکسل کششی با نیروی بالا: این مدل از سیم بکسل زمانی استفاده میشود که آسانسور باید با سرعت بالا حرکت کند یا ساختمان ارتفاع زیادی دارد و آسانسور تحت سایش زیادی قرار دارد.
سیم بکسل آهنی: این مدل سیم بکسل تقریباً در تمامی کاربردهای آسانسور قابل استفاده است.
بلت
تسمه تخت فولادی پوشیده شده از پلی اورتان، اختراع واحد فناوریهای نوین شرکت اوتیس، جایگزین سیم بکسل گردیده است. این تسمهها با ضخامت حدود 3 میلیمتر، علیرغم ظرافتشان، بسیار قویتر از سیم بکسلها هستند.
تسمه فولادی با پوشش پلی اورتان: با استفاده از این تسمههای تخت فولادی با پوشش پلی اورتان”، نگرانی از “سائیدگی فلکه و سیم بکسل” به دلیل اصطکاک دائم برطرف میشود و نیازی به روغنکاری ویژه مانند سیم بکسل ندارد. این ویژگی، یکی از مزایای زیستمحیطی تسمههای فولادی است.
استفاده از این تسمهها حرکت فوقالعاده آرام و نرمی را برای آسانسور فراهم میکند.
این تکنولوژی منحصر به فرد، عملکردی آرام، صاف و بدون لرزش ارائه میدهد و سواری راحت و بیصدایی را برای مسافران آسانسور به همراه دارد.
تسمههای فولادی با پوشش پلی اورتان، نیاز به لوازم و قطعات مربوط به نصب سیم بکسلها را کاهش میدهند و فضای کمتری در داخل چاه آسانسور اشغال میکنند.
فضای داخل چاه آسانسور برای فعالیت نصاب و سرویسکار و تعمیرکار، از ایمنی و فضای بیشتری برخوردار میشود.
نحوه روغن کاری سیم بکسل آسانسور
روغنکاری سیم بکسل آسانسور به منظور پیشگیری از زنگزدگی و کاهش اصطکاک، و نیز برای حرکت روان سیم بکسل از روی فلکه موتور و فلکه هرزگرد انجام میشود. انجام منظم و دورهای روغنکاری باعث افزایش دوام و طول عمر سیم بکسل میشود. این کار معمولاً هنگام نصب انجام میشود، اما پس از آن نیز باید به صورت مرتب تکرار شود.
بهتر است روغنکاری از جایی انجام شود که رشتههای سیم بکسل در آن قسمتها بازتر میشوند تا روغن به خوبی به داخل رشتهها نفوذ کند.
هنگام چرخش سیم بکسل از روی فلکه موتور و فلکه هرزگرد بهترین زمان برای روغنکاری است.
روغن مورد استفاده باید قابلیت نفوذ بالایی داشته باشد تا تمام قسمتهای داخلی و سطوح خارجی سیم بکسلها را پوشش داده و از آنها در برابر زنگزدگی محافظت کند.
تعداد دفعات روغنکاری به میزان آلودگی محیط، میزان کارکرد آسانسور و سایر شرایط وابسته است.
باید دقت شود که روغنکاری بیش از اندازه نباشد، زیرا کاهش بیش از حد اصطکاک میتواند باعث سرخوردن سیمها شود. همچنین، روغن زیاد ممکن است باعث جذب گرد و غبار بیشتر شده و به فرسایش و خوردگی سیمها بیانجامد.
جنس سیم بکسل آسانسور
سیم بکسلها از رشتههایی درهمبافته شده ساخته شدهاند که جنس این رشتهها میتواند از مفتول بدون روکش یا غیرگالوانیزه و از جنس آهن باشد. در این صورت، امکان زنگزدگی آن زیاد است. همچنین این رشتههای سازنده سیم بکسلها میتوانند از جنس مفتول فولادی گالوانیزه باشند که در این صورت دارای روکشی هستند که آنها را در مقابل زنگزدگی ایمن میکند. از این نوع سیم بکسلها بهتر است در آب و هوای مرطوب استفاده شود. سیم بکسلهای دیگری هم وجود دارند که از جنس فولاد استیل هستند. این سیم بکسلها بسیار مقاوم هستند و هم در مقابل زنگزدگی و هم در مقابل حرارت مقاومت بالایی دارند.
سیم بکسلها دارای مغزی هم هستند که در اغلب موارد جنس این مغزیها کنفی است؛ مغزیهای کنفی از الیاف طبیعی و غیرطبیعی ساخته میشوند. هرچند که برای ساخت مغزی سیم بکسلها از الیاف طبیعی استفاده میشود، ولی الیاف مصنوعی مانند پلیپروپیلین نیز برای ساخت مغزی استفاده میشود. نوع دیگری از مغزی، مغزیهای فولادی است. در این سیم بکسلها، رشتههای فلزی سیم بکسل دور یک مغزی فولادی تابیده شده است.
کاربرد سیم بکسل نمره ۱۰ آسانسور
یکی از پرمصرفترین سیم بکسلهای آسانسور، سیم بکسل نمره ۱۰ است که مغزی آن میتواند از دو جنس کنفی یا فولادی باشد. این سیم بکسلها اگر دارای مغزی کنفی باشند، در هر ۱۰۰ متر وزنی معادل ۳۴.۶ کیلوگرم دارند و اگر دارای مغزی فولادی باشند، در هر ۱۰۰ متر وزنی معادل ۴۲.۲ کیلوگرم دارند. سیم بکسلهای نمره ۱۰ که مغزی کنفی دارند، انعطاف بیشتری نیز دارند. این نوع سیم بکسل بیشتر در آسانسورهای با سیستم سیم بندی 1:1 استفاده میشود.
کاربرد سیم بکسل نمره ۸ آسانسور
سیم بکسلهای نمره ۸ آسانسور به دلیل دوام بالایی که دارند، نسبت به سیم بکسلهای دیگر، فرسایش و کشیدگی کمتری را تجربه میکنند. این سیم بکسلها در صنایع مختلف استفاده میشوند و به دلیل استقامت بالا، در زمان استفاده آسیب کمتری میبینند. استفاده از سیم بکسلهای نمره ۸ باعث افزایش طول عمر و دوام دیگر قطعات، بهبود کیفیت کار آسانسور و افزایش امنیت آن میشود. این نوع سیم بکسل بیشتر در آسانسورهای با سیستم سیم بندی 2:1 استفاده میشود و دارای سه مدل مغزی: کنفی، نیمه فولادی و فولادی است.
دلیل استفاده از مغزی کنفی در سیم بکسل
مغزی کنفی سیم بکسل، چه از جنس الیاف طبیعی باشد و چه از جنس الیاف مصنوعی، باعث افزایش انعطافپذیری سیم بکسل میشود، در حالی که این ویژگی در سیم بکسلهایی که مغزی فولادی دارند، کمتر دیده میشود.
سیم بکسل آسانسور یکی از اجزای مکانیکی و فعال در آسانسور است که با انتقال نیروی محرکه موتور به آن، کابین آسانسور را جا به جا میکند. طول عمر سیم بکسل آسانسور به چندین فاکتور بستگی دارد، از جمله چگونگی سرویس و نگهداری از آن، جنس سیم و نوع مغزی به کار رفته در آن. به طور متوسط، عمر سیم بکسل آسانسور بین ۵ تا ۱۰ سال است.
نظرتون درباره این مطلب چی بود؟
حتما نظرتونو درباره این مطلب با ما به اشتراک بگذارید.
ترمز اضطراری یا پاراشوت آسانسور یکی از مهمترین و حیاتیترین اجزای آسانسور است که برای متوقف کردن کابین یا وزنه تعادل استفاده میشود. این ترمزها در دو نوع یکطرفه و دوطرفه طراحی و نصب میشوند. پاراشوت یکطرفه فقط در صورت سقوط آسانسور عمل میکند، در حالی که نوع دوطرفه میتواند هم در زمان بالا رفتن و هم در زمان سقوط آسانسور، آن را متوقف کند. اگر ترمز اضطراری از نوع یکطرفه باشد، باید در موتورخانه روی گاورنر جهت چرخشی که باعث عملکرد پاراشوت میشود، نشانهگذاری شود.
ترمز اضطراری آسانسور قطعهای است که در زیر یا روی یوک کابین آسانسور و در دو طرف آن قرار میگیرد و با کمک دو فک خود، توانایی متوقف کردن کابین را روی ریلها دارد. بیشترین کاربرد پاراشوتها زمانی است که آسانسور به هر دلیلی سرعتی بیشتر از حد مجاز پیدا کند یا سیم بکسل پاره شود و آسانسور سقوط کند. حرکت کابین آسانسور توسط سیم بکسل یا زنجیرهای آویزان به سمت بالا و پایین انجام میشود. در مواقع قطع برق یا سقوط آسانسور، از سیستم ایمنی ترمز یا پاراشوت برای توقف استفاده میشود. زمانی که سرعت کابین به بیش از یک متر بر ثانیه برسد، سیستم پاراشوت فعال شده و کابین را متوقف میکند.
این پاراشوت توسط گاورنر یا سیستم کنترلکننده سرعت در زمانهایی که سرعت آسانسور از حد مجاز بیشتر میشود، فعال میگردد. ترمز اضطراری دستور توقف کابین را از گاورنر دریافت کرده و فعال میشود؛ در نتیجه روی ریلهای راهنمای کابین یا وزنه تعادل قفل شده و حرکت آسانسور را متوقف میکند. به طور کلی، وظیفه پاراشوت متوقف کردن کابین آسانسور در مواقع خطر و جلوگیری از آسیبهای احتمالی به مسافران است.
سیستم ترمز اضطراری یا پاراشوت در آسانسور از قطعات مختلفی تشکیل شده است که میتواند به طور موثری در توقف آسانسور عمل کند. روی بدنه اصلی پاراشوت، قطعات قفل کننده و فکهای اصطکاکی نصب میشوند. عملکرد ترمز توسط قطعات قفل کننده انجام میشود و فکهای اصطکاکی به طور مستقیم با ریل درگیر هستند. ترمز اضطراری وظیفه اتصال بین دو ترمز ایمنی را برعهده دارد. سایر قطعات پاراشوت به شرح زیر هستند:
کنتاکتهای ایمنی
سیم بکسل گاورنر
اهرم فرمان
فنرهای نگهدارنده
این اجزا با همکاری یکدیگر عملکرد ایمن و مطمئنی را برای سیستم ترمز اضطراری آسانسور فراهم میکنند.
چگونگی عملکرد ترمز ایمنی یا پاراشوت
ترمز ایمنی پاراشوت در آسانسورها عملکرد ساده و موثری دارد که در مواقع احتمال سقوط آسانسور فعال میشود. مکانیزم عملکرد این ترمز به این شکل است که زمانی که سرعت آسانسور از حد استاندارد تجاوز کند، سیم بکسل متصل به گاورنر متوقف میشود. به دنبال توقف سیم بکسل، اهرم متصل به ترمز ایمنی فعال میگردد. در نتیجه، در سرعتهای بالا، فکهای پاراشوت با ایجاد اصطکاک با ریلها باعث توقف کابین میشوند. این فرآیند به طور موثر از سقوط آسانسور جلوگیری کرده و امنیت مسافران را تضمین میکند.
انواع ترمز ایمنی یا پاراشوت
با پیشرفت فناوری و تولید آسانسورهایی با سرعت بالا، نیاز به پاراشوت یا ترمز اضطراری مناسب برای هر نوع آسانسور بیش از پیش احساس میشود. در صنعت آسانسور، ترمزهای اضطراری با عملکردهای مختلفی طراحی شدهاند که بر این اساس به سه نوع پاراشوت با عملکرد آنی، آنی با اثر ضربهگیر، و تدریجی تقسیم میشوند.
پاراشوت با عملکرد آنی (لحظهای): این نوع پاراشوت در دو نوع شانهای و غلطکی وجود دارد. عملکرد این ترمز به این صورت است که فکها به طور مستقیم و سریع به ریلها برخورد میکنند و تاثیر آن روی کابین به صورت آنی احساس میشود. از این پاراشوت میتوان تا سرعت 0.6 متر بر ثانیه استفاده کرد و همچنین در آسانسورهای هیدرولیک کاربرد دارد.
پاراشوت آنی با اثر ضربهگیر: در این نوع پاراشوتها، شدت ترمز به کابین و قاب وزنه بسیار شدید است. بنابراین، در این سیستم ترمز از ضربهگیرهای مستهلک شونده استفاده میشود تا مقدار زیادی از شدت ضربات را خنثی کنند. استفاده از این پاراشوت باعث میشود نیروی کمتری به مسافران و کابین آسانسور وارد شود. از این پاراشوت میتوان تا سرعت 1 متر بر ثانیه استفاده کرد.
پاراشوت با عملکرد تدریجی: در این نوع پاراشوت، فکها به آرامی و ملایمت روی ریلها قرار میگیرند. کاهش سرعت آسانسور به آرامی انجام شده و اثر نیروی وارد به کابین، وزنه تعادل و مسافران کاهش مییابد. توقف آسانسورهای مجهز به این نوع پاراشوتها با زمان بیشتر و تاثیر کمتری به فکها انجام میشود. این نوع پاراشوت برای هر سرعتی قابل استفاده است.
پاراشوت قاب وزنه: استفاده از ترمز اضطراری برای قاب وزنه در حالت عادی ضروری نیست؛ اما چنانچه محل عبور در زیر قاب وزنه تعبیه شده باشد، طبق قانون باید ترمز ایمنی برای قاب وزنه در نظر گرفته شود. به عنوان مثال، در ساختمانهایی که دارای طبقه همکف هستند و آسانسور از طبقه اول شروع میشود و امکان رفت و آمد افراد در زیر قاب وزنه وجود دارد، باید از ترمز اضطراری استفاده کرد.
برای اطمینان از اینکه ابتدا پاراشوت روی کابین فعال شود و سپس پاراشوت روی قاب وزنه عمل کند، پاراشوتی که برای قاب وزنه قرار داده میشود باید دارای سرعت نامی گاورنر (۱۰ درصد) بیشتر از گاورنر کابین باشد. در غیر این صورت، فعال شدن اولیه ترمز اضطراری روی قاب وزنه به کابین فشار ناگهانی زیادی وارد میکند.
موارد مهم در پاراشوت آسانسور
ظرفیت: بر روی پاراشوتها، عبارت “P+Q” ثبت میشود که نشاندهنده وزن کابین به علاوه تعداد نفرات است (هر نفر 75 کیلوگرم در نظر گرفته میشود). در پاراشوتهای ایرانی، یک بازه مشخص نوشته میشود که ظرفیت باید بین این اعداد باشد، در حالی که در پاراشوتهای خارجی یک عدد ثابت ثبت میشود و ظرفیت میتواند 7 درصد بیشتر یا کمتر از این عدد باشد.
سرعت: سرعت حرکت کابین باید با سرعت پاراشوت برابر باشد تا عملکرد صحیح و ایمن تضمین شود.
تیغه ریل: تیغه ریل درگیری باید با ریل برابر باشد تا پاراشوت بتواند عملکرد مناسبی داشته باشد. این هماهنگی ضروری است تا در زمان فعال شدن پاراشوت، تماس مناسبی با ریل ایجاد شود و توقف آسانسور به درستی انجام گیرد.
نظرتون درباره این مطلب چی بود؟
حتما نظرتونو درباره این مطلب با ما به اشتراک بگذارید.
گاورنر آسانسور یک دستگاه ایمنی مهم است که در آسانسورها برای کنترل سرعت کابین استفاده میشود. وظیفه اصلی گاورنر، جلوگیری از افزایش سرعت غیرمجاز کابین و پیشگیری از سقوط ناگهانی آن است. این دستگاه به گونهای طراحی شده که در صورت بروز هرگونه خطا یا مشکل فنی که باعث افزایش ناگهانی سرعت کابین شود، وارد عمل میشود.
عملکرد گاورنر به این صورت است که با استفاده از دنده ایمنی روی کابین و سیم بکسل متصل به آن، سرعت کابین را کنترل و کاهش میدهد. در شرایط عادی، سرعت فلکه گاورنر و سرعت کابین آسانسور برابر است. اگر به دلیل بروز خطا یا مشکل در آسانسور به صورت ناگهانی سرعت کابین افزایش یابد، قبل از رسیدن سرعت کابین به سرعت نامی ۱۱۵ درصد، گاورنر حرکت را متوقف می کند. اگر سرعت کابین به هر دلیلی بیش از حد مجاز شود، گاورنر با درگیر کردن فکها یا گیرههای پاندولی با دندههای مخصوص و ثابت، حرکت کابین را متوقف میکند.
گاورنر همچنین در مواقعی مانند پارگی سیم بکسل یا افزایش بیش از حد سرعت آسانسور، از سقوط کابین جلوگیری میکند. به طور کلی، هدف از طراحی و استفاده از گاورنر در آسانسور، تضمین ایمنی مسافران و جلوگیری از وقوع حوادث ناگوار است.
در ساختار گاورنر آسانسور (Governor)، چندین قطعه به کار رفته که هر یک وظیفه خاصی داشته و باعث کنترل عملکرد ایمنی آسانسور میشود.
فلکه اصلی یا گاورنر: این بخش از گاورنر شامل قطعاتی مانند بازوی پاندولی یا لنگر است که تحت فشار یک فنر قرار دارند و به گونهای به گاورنر متصل شدهاند که بتوانند به صورت پاندولی به جلو و عقب حرکت کنند. شیار V گاورنر برای قرارگیری سیم بکسل روی فلکه اصلی طراحی شده و یک شیار V شکل کوچکتر نیز برای تست گاورنر وجود دارد. دندههای ثابت و مخصوص نیز در فلکه اصلی نصب میشوند.
فلکه انتهای چاه: این قطعه در پایینترین نقطه چاه آسانسور نصب میشود و وظیفه هدایت سیم بکسل و حفظ کشش مناسب را بر عهده دارد.
کنتاکتها و میکروسوئیچها: این قطعات الکتریکی وظیفه ارسال سیگنالهای لازم برای قطع یا وصل جریان برق را بر عهده دارند و در صورت بروز هرگونه نقص فنی، عملکرد آسانسور را متوقف میکنند.
سیم بکسل با قطر ۶ میلیمتری: این سیمها برای انتقال نیرو و حرکت کابین آسانسور استفاده میشوند و نقش بسیار مهمی در ایمنی و عملکرد صحیح آسانسور دارند.
معرفی انواع گاورنر آسانسور
انواع گاورنر آسانسور بر اساس نوع حرکت به دو دسته تقسیم میشوند:
گاورنر با حرکت عمودی یا پاندولی: این نوع گاورنر در بخش میانی خود دارای یک اهرم است که نوسان دو جهته دارد و چرخش آن با سرعت آسانسور هماهنگ میباشد. هنگامی که سرعت آسانسور افزایش مییابد، این اهرم نیز نوسان بیشتری پیدا میکند. این نوسان باعث تحریک میله محرک و درگیر شدن زبانه پایینی اهرم با چرخ گاورنر میشود که در نهایت موجب توقف گاورنر میگردد. به عبارت دیگر، با افزایش سرعت آسانسور، پاندولها به تدریج به سمت بالا حرکت کرده و با رسیدن به سرعت بیش از حد، کابین آسانسور متوقف میشود.
گاورنر سانترفیوژی یا گریز از مرکز: بدنه اصلی این نوع گاورنر شامل یک چرخ دوار و یک اهرم مکانیکی افقی است و دارای یک سنسور الکتریکی داخلی میباشد. وقتی شتاب آسانسور به طور ناگهانی افزایش مییابد، اهرم مکانیکی در داخل چرخ دوار قفل میشود و زبانه مکانیکی پاراشوت به ریلها قفل میگردد، که موجب توقف کابین آسانسور میشود. در این شرایط، سنسور الکتریکی درون گاورنر مدار ایمنی را فعال کرده و موتور را متوقف میکند.
انواع گاورنر آسانسور بر اساس جهت درگیری:
بر اساس محدوده سرعت، گاورنرها به دو دسته تک جهته و دو جهته تقسیم میشوند.
گاورنر تک جهته: این نوع گاورنر با سرعت مشخص و در زمانی که سرعت کابین آسانسور به سمت پایین افزایش یابد، عملکرد درستی دارد و ایمنی آسانسور را تامین میکند.
گاورنر دو جهته: گاورنر دو جهته زمانی که سرعت آسانسور به سمت بالا یا پایین افزایش یابد، از سقوط کابین جلوگیری میکند. این نوع گاورنر برای موتورهای گیرلس اجباری است.
وظیفه گاورنر آسانسور و نحوه کارکرد
برای توضیح نحوه کارکرد و وظیفه گاورنر آسانسور باید گفت که با افزایش سرعت کابین، نیروی گریز از مرکز ایجاد میشود که فکهای گاورنر را به بیرون رانده و باعث برخورد آنها با لبه یا دندههای ثابت گاورنر میشود، و در نتیجه گاورنر متوقف میگردد. در این وضعیت، میکروسوئیچها فرمان قطع موتور را صادر کرده و از حرکت موتور جلوگیری میشود. سپس، با فعال شدن پاراشوت، کابین آسانسور در هر ارتفاعی که باشد، متوقف میشود.
عملکرد میکروسوئیچ برای صدور فرمان توقف موتور آسانسور به این صورت است که زمانی که سیم بکسل به شکل آزادانه حرکت میکند، اهرمهای توقف توسط فنرها در جای اولیه خود قرار دارند. هنگامی که فلکه اصلی گاورنر قفل میشود، اهرمهای توقف توسط سیم بکسل گاورنر فعال شده و فرمان توقف از سوی تابلو فرمان آسانسور به بخشهای دیگر ایمنی ارسال میشود؛ در نتیجه، موتور آسانسور از کار میافتد و پاراشوت فعال شده و کابین آسانسور را متوقف میکند.
نظرتون درباره این مطلب چی بود؟
حتما نظرتونو درباره این مطلب با ما به اشتراک بگذارید.
برای عملکرد صحیح یک آسانسور، کابین آسانسور باید در چاه آسانسور معلق بوده و به سمت بالا یا پایین حرکت کند تا انتقال مسافرین و بار را میسر سازد. طبیعتاً، سیستم نصب آسانسور با سیستم یک بالابر معمولی تفاوت دارد. در بالابرهای معمولی، بار به وسیله یک طناب فولادی که به بار متصل است و توسط موتوری در بالا که طناب فولادی را به دور فلکه میپیچد و جمع میکند، بالا میرود. اما در این سیستم، بار در مسیر دچار تکان میشود و تنظیم سرعت و نرمی حرکت نیز به طور پیشرفته امکانپذیر نیست.
در مقابل، نحوه عملکرد آسانسور کاملاً متفاوت است. حرکت آسانسور باید مطمئن، بدون تکان و با امنیت بالای مسافرین و بار داخل کابین باشد. بنابراین، نصب آسانسور باید با یک سیستم حرکتی دقیق و کارآمد انجام شود تا معلق بودن کابین در چاه آسانسور و حرکت آن به خوبی انجام شود. این سیستم حرکتی تنها با استفاده از یک طناب فولادی به تنهایی ممکن نیست و نیاز به عناصر دیگری مانند وزنههای تعادل و فلکههای مختلف دارد. این وزنهها و فلکهها باید بر اساس یک سیستم خاص در کنار هم قرار گیرند تا سرعت، استحکام و امنیت کابین آسانسور و خود آسانسور پس از نصب برای مدت طولانی حفظ شود. این سیستم به اصطلاح سیستم تعلیق (Elevator suspension System) نامیده میشود.
سیستم تعلیق آسانسور انواع مختلفی دارد که به شرح زیر است:
در سیستم تعلیق آسانسور، اعداد 1، 2، 3 و… به نسبت سرعت بین کابین آسانسور و قاب وزنه تعادل آن مربوط میشوند. به عبارت دیگر، اگر سیستم تعلیق به گونهای طراحی شود که سرعت حرکت کابین آسانسور و سرعت قاب وزنه آسانسور یکسان باشد، آن سیستم تعلیق به عنوان سیستم تعلیق یک به یک شناخته میشود. اگر سیستم تعلیق به صورتی باشد که سرعت قاب وزنه آسانسور دو برابر سرعت کابین آسانسور حرکت کند، آن سیستم تعلیق به عنوان سیستم تعلیق دو به یک شناخته میشود. در شکل زیر، سیستمهای تعلیق c، b، a و d سیستمهای تعلیق یک به یک هستند و سیستمهای تعلیق f، e و g سیستمهای تعلیق دو به یک هستند.
در هنگام نصب آسانسور، برای تنظیم سیستم تعلیق یک به یک یا دو به یک، روش کار به این صورت است که در سیستم یک به یک، دو سر سیم بکسلها به کابین آسانسور و قاب وزنه تعادل نصب میشود که در شکل فوق نیز کاملاً مشخص است. اما در سیستم تعلیق دو به یک، دو سر سیم بکسل پس از عبور از روی فلکه گیربکس موتور آسانسور و فلکههای روی کابین آسانسور و قاب وزنه تعادل، به سقف چاه در موتورخانه میروند و سپس بر روی یوک استراکچر نصب میشوند.
سیستم تعلیق یک به یک (1:1)
سیستم تعلیق یک به یک، پرکاربردترین سیستم تعلیق آسانسور است که در نصب آسانسور در ایران به کار میرود. همانطور که قبلاً اشاره شد، در این سیستم سرعت حرکت کابین آسانسور و سرعت حرکت قاب وزنه تعادل آسانسور مساوی است. این سیستم تعلیق برای اکثر آسانسورها مناسب است. در شکل زیر ، سیستمهای تعلیق c، b، a و d از نوع سیستم تعلیق یک به یک هستند.
سیستم تعلیق دو به یک (2:1)
سیستم تعلیق دو به یک که در شکل زیر سیستمهای تعلیق f، e و g هستند، باعث میشود که سرعت قاب وزنه تعادل تا دو برابر سرعت کابین آسانسور باشد. از مزایای این سیستم تعلیق میتوان به افزایش قدرت آسانسور و سرعت حرکت بهتر و مطمئنتر آسانسور اشاره کرد.
سیستم تعلیق سه به یک (3:1) و چهار به یک (4:1)
این نوع سیستم تعلیق که در شکل پایین در سیستمهای h و i مشاهده میکنید، باعث میشود که سرعت حرکت موتور آسانسور تا سه و یا چهار برابر سرعت کابین باشد. این امر باعث افزایش قدرت آسانسور و بهبود سرعت حرکت و ایستادگی بهتر آسانسور میشود. به همین دلیل از این دو نوع سیستم تعلیق در آسانسورهای باری و یا آسانسورهای پرظرفیت استفاده میشود.
دبل رپ
در آسانسورهای با سرعت بالا، به ویژه آسانسورهای سنگین، برای جلوگیری از اصطکاک و افزایش طول عمر سیم بکسل و فلکه، از روش دوبار پیچش سیم بکسل بر روی فلکه استفاده میکنند (Double Wrap). در پیچش دوتایی (مضاعف) سیم بکسل، گرچه نیروی کششی به حد قابل ملاحظهای افزایش مییابد، اما با بهکار بردن این شیوه، سیستم سیمبکسلاندازی و نیروی محرکه آسانسور پیچیدهتر میشود. در این حالت، پهنای فلکه کششی باید به علت دو برابر شدن تعداد شیارهای ویژه سیم بکسل افزایش یابد و از طرفی تعداد خمیدگیهای سیم بکسل نیز بیشتر میشود که این امر باعث سایش بیشتر سیم بکسلها میگردد.
در صورت عدم استفاده از گیربکس کاهنده سرعت، سرعت سیم بکسل با سرعت محیطی فلکه کششی و با سرعت چرخش موتور (rpm) برابر خواهد شد. در آسانسورهای جدید یا آسانسورهای بدون گیربکس که از پولی کوچکتری استفاده میشود، سرعت چرخشی کمتری نسبت به نمونههای گیربکسدار دارند.
با توجه به اینکه حداقل قطر فلکه سیم بکسل نباید کمتر از ۴۰ برابر قطر سیم بکسل باشد، میتوان قطر فلکه کششی را تا این حد در نظر گرفت.
نظرتون درباره این مطلب چی بود؟
حتما نظرتونو درباره این مطلب با ما به اشتراک بگذارید.